ਈਬੂ.. :: ਮਹੇਂਦਰ ਦਵੇਸਰ 'ਦੀਪਕ'

ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਹਿੰਦੀ ਕਹਾਣੀ :

ਈਬੂ...
ਮਹੇਂਦਰ ਦਵੇਸਰ 'ਦੀਪਕ'

ਅਨੁਵਾਦ : ਮਹਿੰਦਰ ਬੇਦੀ, ਜੈਤੋ



26 ਦਸੰਬਰ 2004, ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਦੀਆਂ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ, ਵਧਾਈਆਂ ਅਜੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਚ ਗੂੰਜ ਰਹੀਆਂ ਸਨ—ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਮਚਲੇ ਉਸ ਦਿਨ ਦੇ ਉਫ਼ਾਨ ਨੂੰ ਕੌਣ ਭੁੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੇ ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਸੁਨਾਮੀ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਮਿੱਤਰਾ ਦੇ ਵੱਸ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਪਰਲੋ ਦਾ ਨਾਂ ਸੁਨਾਮੀ ਨਹੀਂ, 'ਕੁਨਾਮੀ' ਰੱਖਦੀ।
ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਸੁੰਦਰੀ, ਪੂਰਾ ਨਾਂ, ਸੁੰਦਰੀ ਤਾਯਫ਼, ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੇ ਘਰ ਆ ਪਹੁੰਚੀ। ਉਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਵੀ ਤਾਂ ਸਾਗਰ ਵਰਗਾ ਉਫ਼ਾਨ ਸੀ। ਅੱਥਰੂ ਸਨ ਕਿ ਰੁਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਰਹੇ।
“ਡਾਕਟਰ, ਮੈਨੂੰ ਛੁੱਟੀ ਚਾਹੀਦੀ ਏ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ, ਮੇਰੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ, ਮੇਰਾ ਘਰ ਸਹੀ ਸਲਾਮਤ ਵੀ ਨੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ! ਮੇਰਾ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਮੁਸੀਬਤ 'ਚ ਏ। ਮੈਂ ਜਾਣਾ ਏਂ।”
ਸੁੰਦਰੀ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਵਿਚ ਨਰਸ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਉਸਦੀ ਸਹੇਲੀ ਵੀ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੀ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਵਿਚ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕੰਮ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਵੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਦਿਲ ਕੰਬਾਅ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੇ ਵੀ ਟੀ.ਵੀ. ਵਿਚ, ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਦੇਖ-ਪੜ੍ਹ ਲਿਆ ਸੀ। ਬਿਜਲੀ ਵਾਂਗ ਇਕ ਵਿਚਾਰ ਉਸਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਆਇਆ। ਉਸਨੇ ਸੁੰਦਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹਿੱਕ ਨਾਲ ਲਾ ਲਿਆ, ਉਸਦੇ ਅੱਥਰੂ ਪੂੰਝੇ ਤੇ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾ ਦਿੱਤਾ—"ਤੂੰ ਇਕੱਲੀ ਨਹੀਂ ਜਾਏਂਗੀ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ। ਮੈਂ ਵੀ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਚੱਲਾਂਗੀ। ਤੇਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਾਂਗੀ, ਕੁਛ ਲੋਕ ਸੇਵਾ ਕਰਾਂਗੀ, ਪੁੰਨ ਕਮਾਵਾਂਗੀ।"
ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਰਜਰੀ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਡਾਕਟਰ ਜੈਕ ਕਾਲੇਜ ਦੇ ਸਪੁਰਦ ਕੀਤੀ ਉਸੇ ਸ਼ਾਮ ਦੋਵੇਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਲਈ ਲੰਮੀ ਹਵਾਈ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਨਿਕਲ ਪਈਆਂ।

ਸੁਮਾਤਰਾ ਦੀ ਰਾਜਧਨੀ ਮੇਡਾਨ ਦੇ ਉਤਰ ਪੱਛਮ ਵਿਚ ਇਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕਸਬਾ ਹੈ ਮੋਲਾਬੋ ਜਿੱਥੇ ਸੁੰਦਰੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਇਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਘਰ ਹੈ। ਮੇਡਾਨ ਤਕ ਤਾਂ ਕੋਈ ਸਿੱਧੀ ਉਡਾਨ ਜਾਂਦੀ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਾਕਾਰਤਾ ਤਕ ਦੀ ਵੀ ਸਿੱਧੀ ਫ਼ਲਾਈਟ ਨਹੀਂ ਸੀ ਮਿਲ ਸਕੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੰਘਾਪੁਰ ਤੇ ਫੇਰ ਜਾਕਾਰਤਾ ਵਿਚ ਜਹਾਜ਼ ਬਦਲਣਾ ਪਿਆ। ਮ
ਤੜਕੇ ਸਵੇਰੇ ਹੀ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੇ ਇਕ ਨਿੱਕੇ ਜਿਹੇ ਬਾਲ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ। ਚਿੱਕੜ ਵਿਚ ਲਥਪਥ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ 'ਈਬੂ, ਈਬੂ' ਕੂਕਦਾ, ਲੜਖੜਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਸਮੁੰਦਰ ਵੱਲ ਤੁਰਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ 'ਈਬੂ' ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ 'ਮਾਂ'। ਇਹ ਬੱਚਾ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸ
ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਦੱਸਿਆ 'ਵਰਜਾ' ਸੁੰਦਰੀ ਨੇ ਮਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, 'ਈਬੂ'—ਵਰਜਾ ਤਾਂ ਮਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ। ਮਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਹੀ ਉਹ ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਸਮਝਦਾ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ, 'ਤੁਹਾਨ'। ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ 'ਤੁਹਾਨ' ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਨਾਂਵਾਂ
ਜਦੋਂ ਸੁੰਦਰੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, 'ਤੇਰੇ ਪਿਤਾ ਕਿੱਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ?' ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਨੇ ਆਸਮਾਨ ਵੱਖ ਉਂਗਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸਪਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਵਰਜਾ ਦਾ ਪਿਤਾ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੱਲ ਵੱਸਿਆ ਸੀ ਤੇ ਕਦੀ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਏ ਜਿਹੜਾ ਉਪਰ ਆਸਮਾਨ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਏ!
ਵਰਜਾ ਹੁਣ ਵੀ ਕੁਰਲਾਈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, “ਈਬੂ, ਈਬ'। ਮੈਂ ਈਬੂ ਕੋਲ ਜਾਣਾ ਏਂ।”
ਸੁੰਦਰੀ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ, “ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੰਦਾ ਈ ਜਾਏਂਗਾ ਤੂੰ ਈਬੂ ਕੋਲ? ਉਸਨੂੰ ਬੁਰਾ ਲੱਗੇਗਾ।”

ਆਪਣੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਲਕੱਤੇ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੇ ਹਾਇਰ ਸਕੈਂਡਰੀ ਤਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਪੜ੍ਹੀ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਚ ਬੜੀ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਵੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਂਵਾਂ ਵਿਚ ਸੰੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਬੜਾ ਚੰਗਾ ਲੱਗਾ। ਸੁੰਦਰੀ ਬਾਰੇ ਤਾਂ
ਵਰਜਾ ਨੂੰ ਨੁਹਾਅ ਧੁਆ ਕੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਤੋਂ ਮੰਗੇ ਹੋਏ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਜਦੋਂ ਸੁੰਦਰੀ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਕ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਇਕ ਦੇਵਤਾ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ! ਗੋਲ-ਮਟੋਲ ਭੋਲੇ-ਭਾਲੇ ਚਿਹਰੇ ਉੱਤੇ ਸਜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਦੋ ਮੋਟੀਆਂ ਮੋਟੀਆਂ ਚਮਕਦਾਰ ਅੱਖਾਂ ਤੇ ਚੌੜੇ ਮੱਥੇ ਉੱਤੇ ਲ
ਸੁਨਾਮੀ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਆ ਕੇ ਪਰਤ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਦੋਂ ਇਹ ਬੱਚਾ ਦਾ ਕਿੱਥੇ ਪਿਆ ਰਹਿ ਗਿਆ? ਕੀ ਇਹ ਹੁਣ ਤਕ ਬੇਹੋਸ਼ ਸੀ? ਕੀ ਇਸਦੀ ਮਾਂ ਵੀ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਸੀ? ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਸਵਾਲ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਤੇ ਸੁੰਦਰੀ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਆਏ। ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੇ ਵਰਜਾ ਦਾ ਮੈਡੀਕਲ ਚੈਕਅੱਪ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਠੀਕ ਠਾਕ ਸੀ, ਪਰ ਕੁਝ ਨਿਢਾਲ
ਵਰਜਾ ਨੂੰ ਸੁੰਦਰੀ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਕੇ ਦੋਵੇਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਰਾਹਤ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਨਿਕਲ ਗਈਆਂ। ਰੈਡਕਰਾਸ ਦੀ ਇਕ ਟੀਮ ਉੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਟੀਮ ਨੂੰ ਇਕ ਲੇਡੀ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁਟ ਗਈਆਂ। ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੇ ਚਾਰਚ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜ
ਕੰਮ ਬੜਾ ਔਖਾ ਸੀ, ਫੇਰ ਵੀ ਸੁੰਦਰੀ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੇ ਨਿੱਕੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਦਿਲ ਲਾਈ ਰੱਖਿਆ। ਉਸਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਗਿਆ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਤੇ ਸੁੰਦਰੀ ਉਸਦੀ 'ਈਬੂ' ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਗਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਨੇ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਉਣਗੀਆਂ।
ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਦੋਵੇਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਘਰ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਤਾਂ ਵਰਜਾ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, “ਈਬੂ ਮਿਲੀ?” ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾਂਹ ਕਹਿਣੀ ਪਈ। ਉਹ ਗੁਮਸੁਮ ਤੇ ਉਦਾਸ ਜਿਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਰੋਣ ਲੱਗਾ।
ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਾਇਆ ਗਿਆ। ਫੇਰ ਡਿਨਰ ਪਿੱਛੋਂ ਜਦੋਂ ਸੌਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆਇਆ, ਉਸਦਾ ਬਿਸਤਰਾ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸੇ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਰਾਤ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਬੀਤ ਰਹੀ ਸੀ। ਬੀਤ ਜਾਂਦੀ। ਪਰ ਇਕ ਭਿਆਨਕ ਸੁਪਨੇ ਪਿੱਛੋਂ “ਈਬੂ, ਈਬੂ” ਚੀਕਦਾ ਹੋਇਆ ਵਰਜਾ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੇ ਬਿਸਤਰੇ ਵਿਚ ਆ ਵੜਿਆ। ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਵਰਵਾਸੀ ਮਾਂ ਯਾਦ ਆ ਗਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਉੁਹਦਾ ਪਿਆਰ ਯਾਂਦ ਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੋਹ ਦੀ ਇਕ ਲਹਿਰ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਗੀ ਤੇ ਉਹਨੇ ਵਰਜੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹਿੱਕ ਨਾਲ ਘੁ
ਸੁੰਦਰੀ ਨੇ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੂੰ ਲੱਖ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਏਨਾ ਮੋਹ ਨਾ ਪਾਵੇ। ਇਹ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਇਕ ਨਾ ਇਕ ਦਿਨ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਵਰਜੇ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਛੱਡ ਕੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਪਵੇਗਾ। ਪਰ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦਾ ਝੱਲ ਦਿਨ ਬ ਦਿਨ ਵਧਦਾ ਹੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਕ ਦਿਨ ਤਾਂ ਉਸਨ ਸੁੰਦਰੀ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਸਾਫ਼ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ, “ਇ
ਉਹ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਤੱਕਦੀ ਰਹਿ ਗਈ।
“ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਸੀਰੀਅਸ ਓ? ਸ਼ਾਦੀ ਤੁਹਾਡੀ ਹੋਈ ਨਹੀਂ ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਬਣੋਗੇ ਇਕ ਕੁਆਰੀ ਮਾਂ?”
“ਇਹ ਕੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਏ ਕਿ ਮਾਂ ਬਣਨ ਨਹੀ ਔਰਤ ਕਿਸੇ ਮਰਦ ਦੀ ਤ੍ਰਿਪਤ ਵਾਸਨਾ ਦਾ ਬੀਜ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਧਾਰਨ ਕਰੇ?”
“ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ...ਤੁਹਾਡੀ ਸ਼ਾਦੀ ਤਾਂ ਹੋਈ ਨਹੀਂ। ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਜ ਬਣੋਗੇ ਇਕ ਕੁਆਰੀ ਮਾਂ?”
“ਹਜ਼ਾਰਾਂ, ਲੱਖਾਂ ਯਤੀਮ ਬੱਚੇ ਬਿਨਾਂ ਮਾਂ ਦੇ ਤੜਫਦੇ ਰਹਿਣ, ਕੀ ਇਹ ਠੀਕ ਲੱਗਦਾ ਏ?” ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੂੰ ਤੈਸ਼ ਆ ਗਿਆ।
ਸੁੰਦਰੀ ਸੋਚਦੀ ਰਹੀ, ਨਾ ਇਸ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਪਤਾ, ਨਾ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦਾ, ਨਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਪਤਾ ਤੇ ਇਹ ਚੱਲੀ ਏ ਇਸ ਅਗਿਆਤ ਨੂੰ ਗੋਦ ਲੈਣ! ਭਾਵੁਕਤਾ ਦਾ ਬੁਖ਼ਾਰ ਏ, ਉਤਰ ਜਾਏਗਾ!
ਪਰ ਨਹੀਂ ਉਤਰਿਆ ਇਹ ਬੁਖ਼ਾਰ।
...ਪਰ ਸੁੰਦਰੀ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਵਰਜੇ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ! ਉਸਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਕਿਧਰੇ ਇਹ ਮੁੰਡਾ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਉੱਤੇ ਬੋਝ ਨਾ ਬਣਾ ਜਾਵੇ। ਉਹ ਉਸਦੀ ਫੋਟੋ ਖਿੱਚ ਕੇ ਆਪਣੇ ਕੈਂਪ ਵਿਚ ਲੈ ਗਈ ਤੇ ਹਰੇਕ ਤੋਂ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਰਹੀ। ਕੋਈ ਵੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਜਾਂ ਦੂਰ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਮਿਲ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤਾ
ਸਮੁੰਦਰ ਕਿਨਾਰੇ ਕੈਂਪ ਦਾ ਕੰਮ ਹੁਣ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੱਲਿਆ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਮੋਲਾਬੋ ਦੇ ਜਨਰਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੇ ਸੁੰਦਰੀ ਹੁਣ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਹੱਥ ਵੰਡਾਉਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਇਸ ਲਈ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਕਾਲਜ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਮੰਜ਼ੂਰੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ, ਜਿਹੜੀ ਚੰਗੇ ਭਾਗੀਂ ਮਿਲ ਗਈ। ਜੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਂਹ ਵੀ
ਇੱਥੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਸਥਿਤੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸੀ। ਇਕ ਹਾਲ ਖ਼ਾਲੀ ਕਰਵਾਉਣਾ ਪਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਵਰਜਾ ਜਿਹੇ ਅਨਾਥ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਰਜਾ ਵੀ ਉੱਥੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗਾ ਤੇ ਸੁੰਦਰੀ ਵੀ ਉੱਥੇ ਹੀ ਕੰਮ 'ਤੇ ਲੱਗ ਗਈ।
ਵਰਜਾ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਾ ਕੇ ਸੁੰਦਰੀ ਨੇ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੇ ਮਨ ਡਾਢੀ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਸੀ। ਠੀਕ ਹੈ, ਉਹ ਕੁਆਰੀ ਹੈ! ਫੇਰ ਵੀ ਉਸਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਮਾਤਰ-ਭਾਵ ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ ਸੀ। ਪਰ ਉਹ ਕਰ ਕੀ ਸਕਦੀ ਸੀ? ਉਹ ਤਾਂ ਖ਼ੁਦ ਸੁੰਦਰੀ ਦੀ ਮਹਿਮਾਨ ਸੀ। ਫੇਰ ਵੀ ਉਹ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿਚੋਂ ਸਮਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਰਜੇ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਜ
ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਡਾਕਟਰ ਵੀਰ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਸੁਣਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਸਮਝੀ ਕਿ ਉਹ ਕੋਈ ਭਾਰਤੀ ਡਾਕਟਰ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਇਸ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉਸਦੇ ਕਲੀਨਕ ਵਿਚ ਗਈ ਤਾਂ ਬਾਹਰ ਨੇਮਪਲੇਟ 'ਤੇ ਪੜ੍ਹਿਆ 'ਐਮ.ਐਸ. ਵੀਰਾਦਿਪੁੱਤਰ'। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦਾ ਪੂ
ਇਕ ਸ਼ਾਮ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਡਾਕਟਰ ਵੀਰ ਦੇ ਕਲੀਨਕ ਵਿਚ ਕਾਫੀ ਪੀ ਰਹੇ ਸਨ। ਡਾਕਟਰ ਵੀਰ ਨੇ ਅਚਾਨਕ ਗੱਲ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ, “ਕੀ ਮੈਂ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚ ਰਹਿ ਕੇ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ?”
“ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਕੁਝ ਇਮਤਿਹਾਨ ਦੇਣੇ ਪੈਂਦੇ ਨੇ। ਪਾਸ ਹੋ ਜਾਓ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਰਹਿ ਕੇ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਓ।”
“ਕਿਸੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਸ਼ਾਦੀ ਹੋ ਜਾਏ, ਤਕ ਵੀ ਤਾਂ...”
“ਉੱਥੇ ਰਹਿ ਸਕੋਗੇ, ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੋਗੇ।”
“ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਗੱਲ ਬਣਾ ਦਿਓ। ਸ਼ਾਦੀ ਕਰ ਲਓ ਮੇਰੇ ਨਾਲ। ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਰਸਤਾ ਕੱਢ ਲਵਾਂਗਾ।” ਡਾਕਟਰ ਵੀਰ ਨੇ ਝਿਜਕਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਕਹਿ ਹੀ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
“ਮਤਲਬ ਇਹ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਮਤਲਬ ਕੱਢਣ ਲਈ ਸ਼ਾਦੀ ਕਰੋਗੇ। ਸ਼ਾਦੀ ਦਾ ਆਧਾਰ ਪਿਆਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਏ। ਸਿਰਫ਼ ਪਿਆਰ! ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਹੋਈਆਂ ਸ਼ਾਦੀਆਂ ਬਹੁਤਾ ਚਿਰ ਨਹੀਂ ਨਿਭਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ। ਇਹੋ ਸਭ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੀ ਇੱਥੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੱਭ ਲੈਂਦੀ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵਰਜੇ ਦਾ ਪਿਤਾ ਬਣਾ ਦੇਂਦੀ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਗੋਦ ਲੈ ਲੈਂਦੀ।
“ਵਰਜੇ? ਕੌਣ ਵਰਜੇ?”
“ਸੁਨਾਮੀ ਦਾ ਕੀਤਾ ਇਕ ਅਨਾਥ ਏ। ਇੱਥੇ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਈ ਏ। ਬੜਾ ਪਿਆਰਾ ਬੱਚਾ ਏ। ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਗੋਦ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਆਂ।”
ਉਹ ਵਰਜੇ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਲੈ ਆਈ ਤਾਂਕਿ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਮਿਲ ਲਏ। ਡਾਕਟਰ ਤੇ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ। ਫੇਰ ਵੀ ਉਹ ਚੰਗੇ ਦੋਸਤ ਬਣੇ ਰਹੇ।
ਸ਼ਾਦੀ ਇਕ ਹੋਰ ਭੱਦਾ ਤੇ ਘਿਣਾਉਣਾ ਆਫ਼ਰ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਮਿਲਿਆ।
ਮੋਲਾਬੋ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਉਸਨੂੰ ਪੰਜ ਮਹੀਨੇ ਹੋ ਚੱਲੇ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ ਇੰਗਲੈਂਡ ਪਰਤਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੁਣ ਵਰਜੇ ਨੂੰ ਗੋਦ ਲੈਣ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸੋ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਅਰਜ਼ੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ। ਉਸਨੂੰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਗੱਲਾਂਬਾਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਲਈ ਸੁੰਦਰੀ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਸੀ। ਪ
ਹਾਜੀ ਦੇ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਚਿੱਟੀ ਨਮਾਜੀ ਟੋਪੀ ਸੀ...ਅੱਖਾਂ ਉੱਤੇ ਬਰੀਕ ਕਮਾਨੀ ਦੀ ਐਨਕ। ਬਰੀਕ ਬਰੀਕ ਮੁੱਛਾਂ, ਠੋਡੀ 'ਤੇ ਰੱਖੀ ਤਿਕੋਨੀ ਦਾੜ੍ਹੀ ਨਾਲ ਜਾ ਜੁੜੀਆਂ ਸਨ। ਦਾੜ੍ਹੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਿਰੇ ਦੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵਧੇਰੇ ਹੀ ਵੱਟ ਚਾੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਚੂਹੇ ਦੀ ਪੂਛ ਵਰਗੇ ਲੱਗਦੇ ਸਨ।
ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿਚ ਕਈ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਗਏ...:
“ਤੁਸੀਂ ਇਕੱਲੇ ਆਏ ਓ? ਆਪਣੇ ਖ਼ਾਵਿੰਦ (ਪਤੀ) ਨੂੰ ਨਾਲ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਲਿਆਏ?”
“ਇਕੱਲੀ ਆਂ। ਸ਼ਾਦੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।”
“ਪਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਤਾਂ ਪਿਓ ਵੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੋਏਗਾ।”
“ਵਰਜਾ ਯਤੀਮ ਬੱਚਾ ਏ ਤੇ 'ਤੁਹਾਨ' ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਿਤਾ ਕਹਿੰਦਾ ਏ।”
“ਵੱਡਾ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਤਾਂ ਬਾਪ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇਗਾ, ਫੇਰ ਕੀ ਜਵਾਬ ਦਿਓਗੇ?”
ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਉਸ ਕੋਲ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਜਿਹੜਾ ਅਗਲਾ ਸਵਾਲ ਉਸ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ, ਉਸਦਾ ਉਤਰ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ!
“ਮੁੰਡਾ ਮੁਸਲਮਾਨ ਏ, ਤੁਸੀਂ ਹਿੰਦੂ ਓ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਮਜ਼ਹਬ (ਧਰਮ) ਵਿਚ ਕਿੰਜ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਆਂ?”
ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਉਸਦੇ ਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਤਾਂ 'ਅਲੀ' ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਫਾਰਮ ਵਿਚ ਉਹ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਹਿੰਦੂ ਲਿਖ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਚੱਲ ਜਾਂਦਾ!
ਹਾਜੀ ਤਣ ਕੇ ਬੋਲਿਆ, “ਮੁੰਡਾ ਤਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਘਰ ਵਿਚ ਹੀ ਜਾਏਗਾ।”
“ਤੁਸੀਂ ਮਜ਼ਹਬ ਨੂੰ ਵਿਚਕਾਰ ਨਾ ਲਿਆਓ। ਮੈਂ ਇਕ ਡਾਕਟਰ ਆਂ। ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਚੰਗੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰ ਸਕਦੀ ਆਂ। ਮਜ਼ਹਬ ਦਾ ਵਾਸਤਾ ਦੇ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਤੋਂ ਉਸਦਾ ਇਹ ਹੱਕ ਕਿਉਂ ਖੋਹ ਰਹੇ ਓ? ਬੱਚਾ ਮੈਨੂੰ ਪਛਾਣਦਾ ਏ ਤੇ 'ਈਬੂ, ਈਬੂ' ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਂਦਾ ਏ।”
ਪਰ ਮਜ਼ਹਬ ਵਿਚਾਲੇ ਅੜ ਹੀ ਗਿਆ ਤੇ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਨਾਮੰਜ਼ੂਰ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਸੁੰਦਰੀ ਨਾਲ ਬਿਲਡਿੰਗ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੀ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਹਾਜੀ ਅਬਦੁੱਸਲਾਮ ਨੇ ਪਿੱਛੋਂ ਆ ਕੇ ਉਸਦੇ ਮੋਢੇ ਉੱਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਫੇਰ ਉਸਨੂੰ ਇਕ ਪਾਸੇ ਲਿਜਾਅ ਕੇ ਟੁੱਟੀ-ਫੁੱਟੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਬੋਲਿਆ, “ਆਈ ਮੈਰੀ ਯੂ...ਯੂ ਮੈਰੀ ਮੀ ਐਂਡ ਗੋ
ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਆਇਆ ਕਿ ਉਸ ਕੰਬਖ਼ਤ ਦੀ ਚੂਹੇ ਦੀ ਪੂਛ ਵਰਗੀ ਦਾੜ੍ਹੀ ਪੁੱਟ ਕੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਫੜਾ ਦਏ। ਉਹ ਕੂਕੀ, “ਇੰਗਲੈਂਡ? ਨਾੱਟ ਇੰਗਲੈਂਡ, ਯੂ ਗੋ ਟੂ ਹੈਲ!” ਉਹ ਦੰਦ ਪੀਂਹਦੀ ਹੋਈ ਅੱਗੇ ਵਧ ਗਈ।
ਹੁਣ ਉਸਦੀ ਸਮਝ ਵਿਚ ਆਇਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਪਰਲੋਕਾਰੀ ਸੁਨਾਮੀ ਦੀਆਂ ਤੈਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਨਿੱਖਰ ਕੇ ਆਇਆ ਇਹ ਪਵਿੱਤਰ ਰਿਸ਼ਤਾ ਇੰਜ ਤਿੜਕ ਗਿਆ। ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੇ ਸੋਚ ਲਿਆ ਕਿ ਹੋ ਗਈ ਲੋਕ-ਸੇਵਾ...ਤੇ ਇਸਦਾ ਜੋ ਇਨਾਂਮ ਉਸਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਸੀ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਇੰਗਲੈਂਡ ਚਲੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੁੰਦਰੀ ਵੀ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਈ...ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਫ
ਮੋਲਾਬੋ ਵਿਚ ਇਹ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਦਾ ਅੰਤਮ ਦਿਨ ਸੀ। ਅੱਜ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਖਾਲੀ ਜਿਹੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਿਸਦੇ ਖੁਸ ਜਾਣ ਦਾ ਉਸਨੂੰ ਦੁੱਖ ਸੀ, ਉਹ ਤੋਂ ਮੁੱਢੋਂ ਹੀ ਉਸਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ! ਫੇਰ ਵੀ ਉਹ ਉਸ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਉਸਦੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਸ ਇਕ ਦਿਨ ਵਿਚ ਸਮਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇ। ਉਹ ਉਸਦੇ
ਸੁਨਾਮੀ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਤਬਾਹੀ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਨ ਪਸੰਦ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮੋਲਾਬੋ ਵਿਚ ਤਾਂ ਮਿਲ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਲਹੀ ਮੇਡਾਨ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਛਾਣ ਰਹੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਉਹ ਡਾਕਟਰ ਵੀਰ ਦੀ ਮਿਹਰਬਾਨੀ ਸਦਕਾ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਾਰ ਵਿਚ ਆਈ ਹੈ। ਸੁੰਦਰੀ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਹੈ ਹੀ, ਨਾਲ ਸੁੰਦਰੀ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਤੇ ਵਰਜਾ ਵੀ...ਵਰਜਾ ਤ
ਵਰਜਾ, ਤਾਂ ਬਸ ਅੱਜ ਦਾ ਹੀ ਹੀਰੋ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਖਿੜੋਣੇ ਟੁੱਟ ਜਾਣਗੇ...ਕੱਪੜੇ ਛੋਟੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਜਾਂ ਪਾਟ ਜਾਣਗੇ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਯਾਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ ਕਿ ਦੂਰ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਆਈ ਸੀ ਉਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਜੋੜ ਲਈ ਜਿਹੜਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਇਕ ਵਾਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਮਿਲ ਰਿ
ਹੁਣ ਉਹ ਮੇਡਾਨ ਏਅਰਪੋਰਟ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਨੇ। ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਤੇ ਸੁੰਦਰੀ ਚੈਕ-ਇਨ ਕਰ ਚੁੱਕੀਆਂ ਨੇ।
ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਆਖ਼ਰੀ ਵੇਰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਆਈਆਂ। ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਹੱਥ ਮਿਲਾਇਆ। ਫੇਰ ਵਰਜੇ ਨੂੰ ਗੋਦੀ ਚੁੱਕਿਆ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਹਿੱਕ ਨਾਲ ਘੁੱਟ ਕੇ ਕਈ ਵੇਰ ਚੁੰਮਿਆਂ। ਫੇਰ ਛਾਤੀ 'ਤੇ ਪੱਥਰ ਰੱਖ ਕੇ ਇਕ ਝਟਕੇ ਨਾਲ ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਈ ਤੇ ਸੁੰਦਰੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਗਈ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਵਰਜੇ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਨੇ ਏਅਰਪੋਰ
“ਈਬੂ, ਈਬੂ! ਈਬੂ, ਈਬੂ... ਨਾ ਜਾ ਈਬੂ! ਵਾਪਸ ਆ ਜਾ ਈਬੂ। ਵਾਪਸ ਆ ਜਾ। ਦੇਖ ਵਰਜਾ ਰੋ ਰਿਹਾ ਐ।”
ਉਧਰ ਸੁੰਦਰੀ ਨੇ ਸ਼ੇਫ਼ਾਲੀ ਨੂੰ ਟੋਕਿਆ, “ਪਿੱਛੇ ਭੌਂਕੇ ਨਾ ਦੇਖਣਾ। ਉਹ ਹੋਰ ਵੀ ਰੋਏਗਾ।”
ਉਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਐਨ ਪਿੱਛੇ ਇਕ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਤਨੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ ਚੇਅਰ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਬੱਚਾ ਸੀ। ਸ਼ੇਫ਼ਾਰੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ ਰਹੀ ਸੀ।
ਪਤਨੀ ਨੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ, ਏਨਾ ਪਿਆਰਾ ਬੱਚਾ ਏ ਤੇ ਇਹ ਮਾਂ ਉਸਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾ ਰਹੀ ਏ। ਕੈਸੀ ਹੈ ਇਹ ਮਾਂ? ਮੈਂ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਹਾਲਤ 'ਚ ਆਪਣਾ ਬੱਚਾਂ ਇੰਜ ਛੱਡ ਕੇ ਨਾ ਜਾਵਾਂ!”
“ਇਹ ਹਰਾਮਦਾ ਹੋਏਗਾ...ਇਸ ਲਈ!”
--- --- ---
ਬੇਦੀ ਡੈਂਟਲ ਹੈਲਥ ਸੈਂਟਰ, ਬਾਜਾ ਰੋਡ, ਜੈਤੋ-151202. ( ਪੰਜਾਬ )
ਮੋਬਾਇਲ ਨੰ : 94177-30600.
http://anuwad.blogspot.in/search/label/Mohinder%20Dwesar%20%27Deepak%27