ਸੋਹਬਤ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੋ... :: ਕਾਜ਼ੀ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਹਿਮਦ

ਪਾਕੀ ਉਰਦੂ ਕਹਾਣੀ :
ਸੋਹਬਤ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੋ...
ਲੇਖਕ : ਕਾਜ਼ੀ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਹਿਮਦ
ਅਨੁਵਾਦ : ਮਹਿੰਦਰ ਬੇਦੀ, ਜੈਤੋ

ਯਾਸਮੀਨ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਕੁਆਟਰ ਵਿਚ ਪੈਰ ਪਾਏ ਸਨ ਤੇ ਸਰਜੂ ਨੇ ਬੜੇ ਹੀ ਰਵਾਇਤੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ 'ਜੀ ਆਇਆਂ' ਕਿਹਾ ਸੀ। ਸਰਜੂ, ਅਕਰਮ ਦੀ ਨੌਕਰਾਣੀ ਸੀ। ਉਹ ਪਿੱਛਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਇਕੱਲਾ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਏਨੇ ਦਿਨ ਸਰਜੂ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਂਦੀ, ਕੱਪੜੇ ਧੋਂਦੀ ਤੇ ਨਿੱਕੇ-ਮੋਟੇ ਕੰਮ ਸੰਵਾਰਦੀ ਰਹੀ ਸੀ। ਪਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ—ਕਾਲੀ, ਕੋਝੀ, ਤੁੱਥ-ਮੁੱਥ ਜਿਹੀ ਸਰਜੂ, ਜਿਸ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਯਾਸਮੀਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਨਜ਼ਰੇ ਹੀ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗੀ। ਅਕਰਮ ਵਰਗਾ ਸਫਾਈ ਪਸੰਦ ਬੰਦਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਸਨਕੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਏਨੀ ਗੰਦੀ ਨੌਕਰਾਣੀ ਨਾਲ ਕਿੰਜ ਨਿਭ ਰਿਹਾ ਸੀ ? ਅਕਰਮ ਨੂੰ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੇ ਪ੍ਰਫਿਊਮ ਲਾਉਣ ਦਾ ਬੜਾ ਸ਼ੌਕ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿਤੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦਾ  ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੁੰਦਾ, ਉਸ ਦੇ ਇਸੇ ਸ਼ੌਕ ਕਰਕੇ ਦੇਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਯਾਸਮੀਨ ਰਤਾ ਅਕੇਵੇਂ ਜਿਹੇ ਨਾਲ ਕਹਿੰਦੀ, ''ਹਜ਼ੂਰ ਤੁਸਾਂ ਕੋਈ ਦੂਸਰੀ ਸ਼ਾਦੀ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਉਣੀ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਵੇਖਣ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ ਜਾਣਾ ਏਂ—ਫੇਰ ਭਲਾ ਇਹ ਮੇਕਅਪ ਕਿਸ ਖਾਤਰ ?''
''ਬਸ ਆਦਤ ਈ ਪੈ ਗਈ ਏ ਜਾਨੇ ਮਨ। ਜੇ ਇਹ ਆਦਤ ਨਾ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਤੇਰੇ ਵਰਗੀ ਜਨੱਤ ਦੀ ਹੂਰ ਨੂੰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਾਹ ਲੈਂਦੇ ?...ਤੇ ਫੇਰ ਤੇਰੀ ਮੇਰੀ ਪਸੰਦ ਵੀ ਤੇ ਇਕੋਂ ਜਿਹੀ ਏ ਨਾ---ਤੂੰ ਸਫਾਈ ਪਸੰਦ ਏਂ ਤੇ ਮੰਨੂੰ ਪ੍ਰਫਿਊਮਜ਼ ਵੀ ਪਸੰਦ ਨੇ।''
''ਤੇ ਬੈਂਗਨਾ ਦਾ ਭੜਥਾ...''
''ਊਂ-ਹੂੰ ! ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿੱਥੇ ਫਰਕ ਪੈ ਗਿਆ...ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਬੈਂਗਨਾ ਦੇ ਨਾਂਅ ਤੋਂ ਚਿੜ ਏ।''
''ਤੇ  ਗੋਭੀ ?''
''ਇਸ ਦਾ ਤਾਂ ਨਾਂਅ ਸੁਣ ਕੇ ਈ ਉਲਟੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਏ।''
ਪਰ ਯਾਸਮੀਨ ਨੇ ਅਕਰਮ ਦੇ ਕੁਆਟਰ ਦੇ ਪਿੱਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਏਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ ਵੇਖੀਆਂ। ਕੋਈ ਛੇ ਕੁ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਅਕਰਮ ਇੱਥੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਡੈਮ ਦਾ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਬਣ ਕੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਵਿਆਹ ਪਿੱਛੋਂ ਉਹ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਇਕੱਠੇ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਫੇਰ ਅਕਰਮ ਦੀ ਟਰਾਂਸਫਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਇਕੱਲਾ ਹੀ ਇੱਥੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਹੂਰੇ ਘਰ ਰਹੀ। ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਬੜੀ ਭਲੀ ਤੀਵੀਂ ਸੀ। ਨੂੰਹ-ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਬੜਾ ਹੀ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਵਿਆਹ ਪਿੱਛੋਂ ਉਸ ਨੇ ਯਾਸਮੀਨ ਨੂੰ ਕਦੀ ਕੰਮ ਨੂੰ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਾਉਣ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ, ''ਬਹੂ ਆਪਣੇ ਬੰਦੇ ਨਾਲ ਜਾ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਰਹੀਂ, ਅਜੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਦਿਨ ਹੀ ਕਿਹੜੇ ਹੋਏ ਨੇ—ਮੌਜਾਂ-ਮਾਣੋ, ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਕਰੋ। ਬਾਲ-ਬੱਚੇ ਹੋ-ਗੇ ਫੇਰ ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਚੌਂਕੇ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਕਿੱਥੇ?''
''ਘਰੇ ਵਿਹਲੀ ਬਹਿ ਬਹਿ ਬੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਆਂ ਬੇ-ਜੀ।''
''ਲੈ ਦੱਸ, ਬੋਰ ਕਿਉਂ ਹੋਣਾ ਏਂ...ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹੋ ਬੇਟਾ, ਤਾਸ਼ ਖੇਲੋ, ਰੇਡੀਓ ਸੁਣੋ, ਸਮਾਂ ਬੀਤ ਜਾਂਦਾ ਏ। ਪੰਜਾਂ ਛੇਆਂ ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਤਾਂ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਏ ਸਾਰੀ। ਸ਼ਾਮੀਂ ਅਕਰਮ ਆ ਈ ਜਾਂਦਾ ਏ ਤੁਸੀਂ ਸੈਰ ਕਰਨ ਚਲੇ ਜਾਇਆ ਕਰੋ।''
ਅਕਰਮ ਘਰ ਆ ਕੇ ਮੂੰਹ ਹੱਥ ਧੋਂਦਾ ਤੇ ਮਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹ ਫੜਾ ਕੇ ਕਹਿੰਦੀ, ''ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਘਰੇ ਬੈਠੀ ਵਿਚਾਰੀ ਬੋਰ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਏ, ਜਾਹ ਬਹੂ ਨੂੰ ਬਾਰਹ ਘੁਮਾਅ ਫਿਰਾਅ ਈ ਲਿਆ ਬੇਟਾ।'' ਅਕਰਮ ਮਖੌਲ ਕਰਦਾ, ''ਬੇ-ਜੀ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਸੱਸ ਓ? ਡਾਂਗ ਫੜ ਕੇ ਮਿਜਾਜ਼ ਦਰੁਸਤ ਕਰ ਦਿਓ, ਬਹੂ ਦੇ। ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਇਕੱਲਿਆਂ ਰਹਿਣਾ ਪਿਆ ਤਾਂ ਸਿਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜੂ-ਗੀ।''
''ਮੇਰੀ ਚੰਨ ਵਰਗੀ ਨੂੰਹ ਅਜਿਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ।'' ਮਾਂ ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾ ਕਹਿੰਦੀ, ''ਹਜ਼ਾਰਾਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਏ। ਪੂਰੇ ਦੋ ਸਾਲ ਮੈਂ ਲੱਭਦੀ ਰਹੀ...ਤਾਂ ਕਿਤੇ ਇਹ ਚੰਨ ਘਰ ਆਇਆ ਏ।''
ਅਕਰਮ ਛੇੜਦਾ, ''ਚੱਲ ਚੰਨ ਬੀਬਾ, ਯਾਸਮੀਨ ਸੁਲਤਾਨਾ ਤੈਨੂੰ ਲਲਤਾ ਪਵਾਰ ਦੀ ਫਿਲਮ ਈ ਵਿਖਾ ਲਿਆਈਏ ਬਈ ਆਦਰਸ਼ ਸੱਸਾਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ!''
ਦੋਵੇਂ ਸਕੂਟਰ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਕਰਨ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੇ। ਯਾਸਮੀਨ ਅਕਰਮ ਦਾ ਮਨ ਪਸੰਦਾ ਇਤਰ ਹਿਨਾ ਲਾਉਣਾ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਭੁੱਲਦੀ। ਅਕਰਮ ਕਹਿੰਦਾ, ''ਜਾਨੇਮਨ! ਅਤਰ ਹਿਨਾ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੋ ਮੈਨੂੰ ਨਸ਼ਿਆ ਦੇਂਦੀ ਏ। ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੇਂ ਤਾਂ ਇਸ ਅਤਰ ਹਿਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਾਮਨ 'ਚ ਛਿਪਾਅ ਕੇ ਰੱਖੀਂ।''
ਤੇ ਫੇਰ ਅਕਰਮ ਇਕੱਲਾ ਹੀ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਾਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ। ਉਹ ਆਖਦੀ, ''ਬਹੂ ਜਵਾਨ ਮੂੰਡਾ ਏ, ਉਸ ਨੂੰ ਇਕੱਲਿਆਂ ਛੱਡਣਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ। ਤੂੰ ਛੇਤੀ ਤੋਂ ਛੇਤੀ ਉਸ ਕੋਲ ਜਾਂਦੀ ਰਹੂ।''
''ਪਰ ਬੇ-ਜੀ ਤੁਸੀਂ ਇਕੱਲੇ...''
''ਬਾਗਾਂ ਦੇ ਮਸਲੇ ਨਾ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੀ ਨਾਲ ਈ ਚਲੀ ਚਲਦੀ। ਪਰ ਤੁੰ ਮੇਰੀ ਫਿਕਰ ਨਾ ਕਰ... ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ ਹੋਰ ਦੇ ਹੋਰ ਖਿਆਲ ਈ ਆਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ। ਤੂੰ ਅਕਰਮ ਨੂੰ ਖਤ ਲਿਖ ਕੇ ਏਥੇ ਬੁਲਾਅ ਲੈ...''
ਕੁਝ ਦਿਨ ਯਾਸਮੀਨ ਟਾਲ-ਮਟੋਲ ਕਰਦੀ ਰਹੀ। ਜਦੋਂ ਮਾਂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰੀ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਅਕਰਮ ਨੂੰ ਖ਼ਤ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ।
ਅਕਰਮ ਨੇ ਆ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ, ''ਤੂੰ ਉੱਥੇ ਇਕੱਲੀ ਰਹਿ ਲਏਂਗੀ—ਉਸ ਜੰਗਲ ਵਿਚ?''
''ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ, ਉੱਥੇ ਮੈਂ।''
''ਬਈ ਸੋਚ ਲੈ, ਬੋਰ ਹੋ ਜਾਇਆ ਕਰੇਂਗੀ।''
''ਸੋਚ ਲਿਆ...''
'ਮੇਰੀ ਫਿਕਰ ਨਾ ਕਰ ਪਈ। ਮੈਂ ਇਕੱਲਾ ਰਹਿਣਾ ਗਿੱਝ ਗਿਆਂ...'' ਅਕਰਮ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਸਰਜੂ ਖਾਣਾ ਪਕਾ ਜਾਂਦੀ ਏ, ਕੱਪੜੇ ਧੋ ਜਾਂਦੀ ਏ। ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਦੀ ਰਤਾ ਵੀ ਔਖ ਨਹੀਂ।''
''ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਈ ਜਾਵਾਂਗੀ।''
''ਤੇ ਬੇ-ਜੀ...?''
'ਉਹ ਕਿੰਜ ਜਾ ਸਕਦੇ ਨੇ ਭਲਾ? ਬਾਗਾਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਜੋ ਏ।''
''ਠੀਕ ਏ, ਜੇ ਤੇਰੀ ਇਹੋ ਇੱਛਾ ਏ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਮੰਜ਼ੂਰ ਏ।''
ਤੇ ਇੰਜ ਯਾਸਮੀਨ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਡੈਮ ਕਲੋਨੀ ਵਿਖੇ ਉਸ ਦੇ ਕੁਆਟਰ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚ ਗਈ।
ਅਕਰਮ ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਛੱਡ ਕੇ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਸਰਜੂ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਧੰਦਿਆਂ ਵਿਚ ਉਸ ਦਾ ਹੱਥ ਵੰਡਾਉਣ ਲੱਗੀ।
'ਸਰਜੂ ਅਹਿ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਕਿਸ ਨੇ ਬੀਜੀਆਂ ਨੇ ?''
''ਮੈਂ ਬੀਬੀ ਜੀ। ਬੈਂਗਨ ਨੇ, ਗੋਭੀ ਏ, ਕੱਦੂ ਨੇ।''
'ਕੌਣ ਖਾਂਦਾ ਏ, ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ?''
 ''ਸਾਹਬ !'' ਉਹ ਹੈਰਾਨੀ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਵਿੰਹਦੀ ਰਹਿ ਗਈ। ਫੇਰ ਬੋਲੀ, ''ਸਾਹਬ ਨੂੰ ਗੋਭੀ ਦੀ ਭਾਜੀ ਬੜੀ ਪਸੰਦ ਏ ਤੇ ਬੈਂਗਨਾਂ ਦਾ ਭੜਥਾ ਵੀ...''
'ਕੀ ਪਈ ਬਕਦੀ ਏਂ ?''
'ਸੌਂਹ ਪਾ ਦਿਓ, ਬੀਬੀ ਜੀ। ਪਹਿਲੀ ਵੇਰ ਭਾਜੀ ਬਣਾਈ ਤਾਂ ਰਤਾ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਗਏ...ਪਰ ਇਹ ਜੰਗਲ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਏ ਨਾ, ਨਿੱਤ ਨਿੱਤ ਮੀਟ ਮੁਰਗਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿਤੋਂ। ਸਾਹਬ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਦਾ ਬਣਿਆਂ ਬੈਂਗਨਾਂ ਦਾ ਭੜਥਾ ਵੀ ਬੜਾ ਈ ਪਸੰਦ ਏ...ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਬਣਾਅ ਕੇ ਖੁਆਵਾਂਗੀ?''
''ਠੀਕ ਏ, ਠੀਕ ਏ।''
ਤੇ ਸਰਜੂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਜੁਟ ਗਈ।
'ਤੇਰੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਕਿੰਨੀ ਏਂ ਸਰਜੂ?''
''ਜੀ, ਪੰਜਾਹ ਰੁਪਏ ਮਹੀਨਾ।''
''ਪੰਜਾਹ ਰੁਪਏ ?'' ਯਾਸਮੀਨ ਨੂੰ ਏਨੀ ਘੱਟ ਤਨਖ਼ਾਹ ਉੱਤੇ ਬੜੀ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ ਸੀ।
''ਤੁਸੀਂ ਆਖੋ ਤਾਂ ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਹੋਰ ਘੱਟ ਲੈ ਲਿਆ ਕਰਾਂਗੀ...ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਹਟਾਇਓ ਨਾ ਬੀਬੀ ਜੀ। ਜਦੋਂ ਦੇ ਸਾਹਬ ਇਸ ਕਲੋਨੀ ਵਿਚ ਆਏ ਨੇ, ਮੈਨੂੰ ਰੁਜਗਾਰ ਮਿਲ ਗਿਐ।''
''ਨਹੀਂ ਬਈ ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੇਰੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਵਧਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੀ ਸਾਂ।''
''ਸੱਚ ਮਾਲਕਣ...।''
''ਬਿਲਕੁਲ ਸੱਚ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਹੀ ਦਸ ਰੁਪਏ ਵਧਾਏ...ਪਰ ਇਕ ਸ਼ਰਤ ਏ...''
''ਦੱਸੋ ਜੀ ? ਕੀ ?''
'ਤੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਹਾਅ ਕੇ ਆਇਆ ਕਰੇਂਗੀ। ਤੇਰੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਬੜੀ ਬੋ ਆਉਂਦੀ ਏ। ਕੀ ਕਦੀ ਸਾਹਬ ਨੇ ਨਹੀਂ ਟੋਕਿਆ?''
''ਸ਼ੁਰੂ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਇਕ ਦੋ ਵਾਰੀ ਗੁੱਸੇ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਆਖਦੇ।''
''ਤੇ, ਆਹ ਸਾੜ੍ਹੀ ਲੈ ਜਾ,'' ਯਾਸਮੀਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਇਕ ਪੁਰਾਣੀ ਸਾੜ੍ਹੀ ਦੇਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, ''ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਇਹ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਆਵੀਂ।''
'ਅੱਛਾ ਬੀਬੀ ਜੀ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਆਰਾਮ ਕਰ ਲਵੋ। ਬਾਹਰ ਕੱਪੜੇ ਸੁੱਕ ਰਹੇ ਨੇ, ਮੈਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੀ ਹਾਂ। ਸਾਹਬ ਆਉਣਗੇ ਤਾਂ ਚਲੀ ਜਾਵਾਂਗੀ।''
ਸਰਜੂ ਬਾਹਰ ਜਾ ਕੇ ਬੈਠ ਗਈ।
ਯਾਸਮੀਨ ਬੂਹਾ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਪਲੰਘ ਉੱਤੇ ਜਾ ਲੇਟੀ। ਲੰਮੇਂ ਸਫਰ ਨੇ ਥਕਾਅ ਮਾਰਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਚਿਰ ਪਿੱਛੋਂ ਹੀ ਬਾਹਰ ਅਕਰਮ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ, ''ਸਰਜੂ ਤੇਰੇ ਬੀਬੀ ਜੀ ਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਨੇ?''
''ਸੁੱਤੇ ਹੋਏ ਨੇ।''
'ਹੁਣ ਫੇਰ ਤੂੰ ਕਿੱਥੇ ਮਿਲੇਂਗੀ?'' ਬੜੀ ਮੱਧਮ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਅਕਰਮ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ। ਯਾਸਮੀਨ ਤ੍ਰਬਕ ਕੇ ਬਿਸਤਰੇ 'ਚੋਂ ਉੱਠੀ ਤੇ ਖਿੜਕੀ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਬਾਹਰ ਦੇਖਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਬਾਹਰ ਅਕਰਮ ਸਰਜੂ ਦੇ ਕਾਫੀ ਨੇੜੇ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਯਾਸਮੀਨ ਦਾ ਜੀਅ ਕਾਹਲਾ ਪੈਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਭਲਾ ਅਕਰਮ ਵਰਗਾ ਸਫਾਈ ਪਸੰਦ ਆਦਮੀ, ਗੰਦੀ ਸਰਜੂ ਦੇ ਏਨਾ ਨੇੜੇ ਕਿਉਂ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ? ਉਸ ਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ, ਪਰ ਉਹ ਵਿਚੇ-ਵਿਚ ਪੀ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੱਸ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਯਾਦ ਆ ਗਈ ਸੀ, 'ਬਹੂ ਅਕਰਮ ਜ਼ਬਾਨ ਦਾ ਮਾੜਾ ਏ, ਦਿਲ ਦਾ ਨਹੀਂ। ਉਸ ਨਾਲ ਕਦੀ ਨਾ ਝਗੜੀਂ। ਗ੍ਰਹਿਸਤੀ ਵਿਚ ਇਕ ਵਾਰ ਝਗੜਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਦਾ ਦਾ ਕਲੇਸ਼ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਏ। ਔਰਤ ਦਾ ਜਨਮ ਇਸ ਲਈ ਹੋਇਆ ਏ ਕਿ ਉਹ ਹਰੇਕ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਦਾਰੂ ਸਮਝ ਕੇ ਪੀ ਲਵੇ।'
ਬਾਹਰ ਸਰਜੂ ਅਕਰਮ ਨੂੰ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ, ''ਨਹੀਂ ਸਾਹਬ, ਹੁਣ ਕਦੇ ਨਹੀਂ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿੱਦ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਦਿਆਂਗੀ। ਹੁਣ ਮਾਲਕਿਨ ਆ ਗਈ ਏ...ਕਿੰਨੀ ਹੁਸੀਨ ਏ ਉਹ? ਅਸੀਂ ਗਰੀਬ ਲੋਕ ਢਿੱਡ ਭਰਨ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਆਂ, ਪਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੱਸਦਾ-ਰੱਸਦਾ ਘਰ ਨਹੀਂ ਉਜਾੜਦੇ ਫਿਰਦੇ।''
''ਸਰਜੂ...''
''ਨਹੀਂ ਬਾਬੂ ਜੀ, ਹੁਣ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਤੁਸੀਂ ਇਕੱਲੇ ਸੌ, ਉਦੋਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਰ ਸੀ।'' ਤੇ ਉਹ ਕਾਹਲੀ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਤੁਰ ਗਈ।
ਯਾਸਮੀਨ ਵੀ ਖਿੜਕੀ ਕੋਲੋਂ ਹਟ ਕੇ ਡਰੈਸਿੰਗ ਟੇਬਲ ਕੋਲ ਆ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋਈ। ਉਸ ਨੇ ਅਕਰਮ ਦਾ ਮਨਪਸੰਦ ਅਤਰ ਹਿਨਾ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਉੱਤੇ ਸਪਰੇ ਕੀਤਾ ਤੇ ਕੁੰਡਾ ਖੜਕਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗੀ।
ਜਦੋਂ ਅਕਰਮ ਨੇ ਬੂਹਾ ਖੜਕਾਇਆ, ਉਸ ਨੇ ਝੱਟ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ। ਅਕਰਮ ਰਤਾ ਘਬਰਾ ਗਿਆ, ''ਤੂੰ ਜਾਗ ਰਹੀ ਸੈਂ?''
'ਬੱਸ ਹੁਣੇ ਹੀ ਜਾਗੀ ਆਂ,'' ਯਾਸਮੀਨ ਨੇ ਰਤਾ ਮੁਸਕਰਾ ਕੇ ਕਿਹਾ, ''ਅੰਦਰ ਤਾਂ ਲੰਘ ਆਓ ਹਜ਼ੂਰ...''
ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਯਾਸਮੀਨ ਨੇ ਬੂਹੇ ਭੀੜ ਕੇ ਝੱਲਿਆਂ ਵਾਂਗ ਉਸ ਨੂੰ ਜੱਫੀ ਪਾ ਲਈ ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਗਵਾਚਾ ਖਜਾਨਾ ਲੱਭ ਪਿਆ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਅਕਰਮ ਨੇ ਰਤਾ ਵੀ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾ ਵਿਖਾਈ। ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਕਰਕੇ ਬੋਲਿਆ, ''ਜਾਨੇਮਨ ਤੂੰ ਬੜੀ ਬੇਦਰਦੀ ਨਾਲ ਅਤਰ ਹਿਨਾਂ ਛਿੜਕਿਆ ਹੋਇਆ ਏ...ਸਿਰ 'ਚ ਪੀੜ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਏ, ਇਸ ਤਿੱਖੀ ਖੁਸ਼ਬੋ ਨਾਲ।''
     ੦੦੦ ੦੦੦ ੦੦੦


        ਜੱਗ ਬਾਣੀ 17 ਫਰਬਰੀ 1985.